straffen jeugdstrafrecht
In het jeugdstrafrecht krijgen verdachten over het algemeen veel lagere straffen dan die aan volwassenen worden opgelegd. Hoe jonger de verdachte, hoe minder straf die opgelegd kan krijgen. Bovendien geldt tegenwoordig ook het adolescentenstrafrecht, waardoor het jeugdstrafrecht ook toegepast kan worden op jongvolwassenen tot 23 jaar oud.
Afdoeningsmodaliteiten in het jeugdstrafrecht
Binnen het jeugdstrafrecht bestaan verschillende manieren om een strafzaak af te doen. Wij zullen de modaliteiten hierna bespreken.
Politiesepot
In gevallen waarbij de politie de zaak niet zeer ernstig beschouwt, wordt de jeugdige slechts toegesproken en worden de ouders ingelicht over de strafbare gedraging van hun kind. In zulke gevallen zal de politie geen proces-verbaal opmaken en volstaan met
een aantekening over de zaak.
HALT
De politie kan, na verkregen toestemming door de Officier van Justitie, aan de verdachte voorstellen deel te nemen aan een HALT-project, voor maximaal 20 uur, ter voorkoming van inzending van het proces-verbaal aan de Officier van Justitie (art. 77e Sr).
Transactie
De Officier van Justitie kan voor de aanvang van de terechtzitting een of meer voorwaarden stellen ter voorkoming van de strafvervolging wegens misdrijven, met uitzondering van die waarop naar de wettelijke omschrijving gevangenisstraf is gesteld van meer dan zes jaar, en wegens overtreding. Door voldoening aan die voorwaarden vervalt het recht tot strafvordering (art. 74 Sr).
Strafbeschikking
Tegenwoordig legt de officier van justitie eerder een strafbeschikking op. De transactie is daardoor meer op de achtergrond geraakt. Een strafbeschikking is een buitengerechtelijke wijze van afdoening van een strafzaak waarbij de officier van justitie aan de verdachte een bepaalde straf oplegt.
Een strafbeschikking kan uit verschillende straffen, maatregelen en aanwijzingen bestaan. Zoals: een geldboete, taakstraf, ontzegging van de bevoegdheid motorrijtuigen te besturen, een schadevergoedingsmaatregel ten behoeve van het slachtoffer en een gedragsaanwijzing zoals een stadionverbod. In een strafbeschikking kan de Officier van Justitie tevens de aanwijzing geven dat de verdachte zich gedurende maximaal zes maanden aan de aanwijzingen van Jeugdreclassering zal houden. In een strafbeschikking aan een minderjarige kan een taakstraf worden opgelegd voor ten hoogste 60 uur, te verrichten binnen een termijn van ten hoogste drie maanden (art. 77f
Sr).
Als de verdachte het niet eens is met de opgelegde strafbeschikking moet hij binnen 14 dagen verzet instellen.
Kinderrechter
Bij herhaling of bij de wat ernstigere feiten zal de minderjarige verdachte worden gedagvaard om bij de kinderrechter te verschijnen. De kinderrechter beoordeelt dan de zaak en zal uiteindelijk, bij een veroordeling, een straf of maatregel opleggen.
Strafsoorten
Over het algemeen zijn de straffen en maatregelen die aan minderjarige verdachten worden opgelegd qua soort vrijwel hetzelfde als die aan volwassenen kunnen worden opgelegd. Alleen de hoogte verschilt, maar daarover later meer. Eerst zullen wij de verschilllende straffen en maatregelen bespreken:
Geldboete
Hoewel de geldboete ook binnen het jeugdstrafrecht kan worden opgelegd aan een minderjarige verdachte, komt dit niet zo heel vaak voor. Dat heeft er meer mee te maken dat jongeren nog geen of nauwelijks eigen inkomen hebben.
Werkstraf
Binnen het jeudstrafrecht wordt de werkstraf het meeste opgelegd. De maximale duur van de werkstraf bedraagt 200 uur (bij volwassenen is dat 240 uur).
Leerstraf
Ook een leerstraf is mogelijkheid. Een leerstraf wordt eveneens voor een bepaald aantal uren opgelegd, maar is enkel bedoeld om er iets van te leren. De leerstraf is meestal een cursus of een training.
Gedragsbeinvloeddende maatregel
De gedragsbeinvloeddende maatregel is relatief nieuw en wordt ook niet zo vaak toegepast. Het is een maatregel ter beinvloeding van het gedrag van de jeugdige, dat qua duur en intensiteit verder gaat dan bijvoorbeeld een leerstraf. Het zijn meestal langdurige trajecten. In de praktijk wordt de gedragsbeinvloeddende maatregel nog niet zo heel vaak opgelegd. De gedragsbeinvloeddende maatregel is een alternatief voor bijvoorbeeld de PIJ-maatregel of jeugddetentie.
Jeugddetentie
Jeugddetentie is een gevangenisstraf voor jeugdigen. De jeugddetentie wordt ten uitvoer gelegd in een speciale jeugdinrichting. De maximale duur van de jeugddetentie bedraagt 2 jaar.
PIJ-maatregel
De PIJ-maatregel staat voor plaatsing in een inrichting voor jeugdigen. In de volksmond wordt het ook wel jeugd-TBS genoemd. De PIJ-maatregel kan alleen worden opgelegd wanneer uit onderzoek van gedragsdeskundigen is gebleken van het bestaan van een ziekelijke stoornis of een gebrekkige ontwikkeling van de geestesvermogens. Afhankelijk van het soort misdrijf en de ontwikkeling van de jongere, kan de rechter de maatregel verlengen tot in totaal maximaal 7 jaar. Het laatste jaar van de PIJ-maatregel is in principe voorwaardelijk. Daardoor kan de jeugdige weer geleidelijk terugkeren naar de samenleving. Als de jeugdige na deze periode nog steeds als gevaarlijk wordt gezien, kan de rechter de straf omzetten naar TBS (voor volwassenen).
Richtlijn strafvordering jeugd
Het Openbaar Ministerie hanteert een richtlijn voor de straftoemeting in jeugdstrafzaken. Het gaat om de Richtlijn en kader voor strafvordering jeugd en adolescenten, inclusief strafmaten Halt, ide geldt per 1/4/2014.
Er is