Belediging

Indien u wordt verdacht van belediging is het altijd aan te raden om voor het verhoor bij de politie een advocaat te raadplegen. Belediging klinkt op zich als een simpel feit, en voor belediging worden doorgaans geen hoge straffen opgelegd, maar wat veel mensen niet weten is dat in sommige gevallen tegen de verdenking van belediging goed verweer gevoerd kan worden. Een advocaat kan u adviseren over uw procespositie, of u moet zwijgen, of juist beter kunt verklaren, en wat u dan wel en niet kunt verklaren.

Belediging in de wet

Belediging is strafbaar gesteld in artikel 261 in samenhang met artikel 266 Wetboek van strafrecht (Sr.) en verder.

Artikel 261 – smaad en smaadschrift

1. Hij die opzettelijk iemands eer of goede naam aanrandt, door telastlegging van een bepaald feit, met het kennelijke doel om daaraan ruchtbaarheid te geven, wordt, als schuldig aan smaad, gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste zes maanden of geldboete van de derde categorie.
2. Indien dit geschiedt door middel van geschriften of afbeeldingen, verspreid, openlijk tentoongesteld of aangeslagen, of door geschriften waarvan de inhoud openlijk ten gehore wordt gebracht, wordt de dader, als schuldig aan smaadschrift, gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste een jaar of geldboete van de derde categorie.
3. Noch smaad, noch smaadschrift bestaat voor zover de dader heeft gehandeld tot noodzakelijke verdediging, of te goeder trouw heeft kunnen aannemen dat het te last gelegde waar was en dat het algemeen belang de telastlegging eiste.

Artikel 266 – eenvoudige belediging

1.
Elke opzettelijke belediging die niet het karakter van smaad of smaadschrift draagt, hetzij in het openbaar mondeling of bij geschrift of afbeelding, hetzij iemand, in zijn tegenwoordigheid mondeling of door feitelijkheden, hetzij door een toegezonden of aangeboden geschrift of afbeelding, aangedaan, wordt, als eenvoudige belediging, gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste drie maanden of geldboete van de tweede categorie.
2.
Niet als eenvoudige belediging strafbaar zijn gedragingen die ertoe strekken een oordeel te geven over de behartiging van openbare belangen, en die er niet op zijn gericht ook in ander opzicht of zwaarder te grieven dan uit die strekking voortvloeit.

Artikel 267 – belediging ambtenaar, openbaar gezag, hoofd bevriende staat
De in de voorgaande artikelen van deze titel bepaalde gevangenisstraffen kunnen met een derde worden verhoogd, indien de belediging wordt aangedaan aan:
1°. het openbaar gezag, een openbaar lichaam of een openbare instelling;
2°. een ambtenaar gedurende of ter zake van de rechtmatige uitoefening van zijn bediening;
3°. het hoofd of een lid van de regering van een bevriende staat.

Zoals u kunt lezen is de eenvoudige belediging als uitzondering geformuleerd op smaad geformuleerd. Wanneer er geen sprake is van smaad, terwijl toch de eer en goede naam van een ander wordt aangerand, is er sprake van eenvoudige belediging. 

In de tenlastelegging zien we bij belediging vaak de volgende omschrijving:

hij op of omstreeks [datum] te [plaats], althans in het arrondissement Utrecht, opzettelijk beledigend (een) ambtena(a)r(en), te weten [ambtenaar] en/of [ambtenaar 1] (respectievelijk brigadier en agent van politie Utrecht), gedurende en/of ter zake van de rechtmatige uitoefening van zijn/hun bediening, in diens/dier tegenwoordigheid mondeling heeft toegevoegd de woorden “Flikkers”, althans woorden van gelijke beledigende aard en/of strekking.

Bewijs belediging

Over het algemeen wordt het bewijs van belediging geleverd op basis van een proces-verbaal van bevindingen van een politieagent. Dat is op zich voldoende bewijs, tenzij het aannemelijk is dat wat de politieagent heeft verklaard niet juist is. 

Wanneer het gaat om belediging van een burger, wordt vrijwel nooit aangifte gedaan. Gebeurt dat toch, dan eist de wet dat er naast de aangifte minimaal nog een ander bewijsmiddel ligt. Anders moet vrijspraak volgen.

Bij belastende getuigenverklaringen is het belangrijk om deze getuigen op te roepen om voor een rechter de verklaring te herhalen, in de hoop dat ze ofwel terugkomen op de eerdere verklaring, ofwel dat ze door de mand vallen en dat blijkt dat hun verklaring gelogen was, of dat er op z’n minst getwijfeld moet worden aan de betrouwbaarheid en geloofwaardigheid van de verklaring. Ook kunt u zelf ook getuigen oproepen die uw verhaal ondersteunen. Onze advocaten zijn bedreven in het ondervragen van getuigen.

De advocaat kan zo ook een politieagent horen over hetgeen hij heeft verklaard in het proces-verbaal.

Verweren tegen belediging

Niet iedere gedane uitlating kan juridisch worden gekwalificeerd als een belediging. Het is belangrijk dat u zich niet te snel neerlegt bij de beschuldiging dat u een ander zou hebben beledigd. Sowieso is voor een bewezenverklaring van belediging vereist dat de verdachte het opzet had om de ander in zijn eer en goede naam aan te tasten. Dat opzet is niet altijd aanwezig.

Dit zien we onder meer terug in een uitspraak van het gerechtshof Amsterdam, 2 juli 2009, LJN: BJ4779 waarin het ging om de vraag of een politieagent die riep “wat een kutwijf” de aangeefster had beledigd. Het hof oordeelde dat het geen belediging was omdat de uitlating min of meer een verzuchting in zichzelf was, en hij het dus ook niet tegenover aangeefster zei. Volgens het hof had de politieagent niet het opzet om de vrouw in haar eer en goede naam te krenken.

Belangrijk om te weten is dat de woorden “sukkels”, “loosers”, “klootzakken” en “kankerlijers”  op zichzelf genomen in het algemeen een beledigend karakter dragen.

In geval van een belediging die iemand mondeling in zijn tegenwoordigheid is aangedaan, moet een uitlating als beledigend worden beschouwd wanneer zij de strekking heeft die ander aan te randen in zijn eer en goede naam. Het oordeel dat daarvan sprake is zal bij woorden waarvan het gebruik op zichzelf in het algemeen niet beledigend is, afhangen van de context waarin de uitlating is gedaan. 

Advocaat belediging

Wanneer u uw zaak bij ons aanmeldt, brengen wij u in contact met een gespecialiseerde advocaat in beledigingsszaken.

Alle bij ons netwerk aangesloten advocaten werken ook op basis van pro deo (toevoeging via de Raad voor Rechtsbijstand), waarbij de kosten van rechtsbijstand grotendeels worden betaald door de Staat. Komt u niet in aanmerking voor gesubsidieerde rechtsbijstand, dan hanteren onze advocaten voor u een zeer scherp tarief van € 135,00. Alleen via ons bent u zeker van gespecialiseerde rechtsbijstand, tegen een betaalbaar tarief.

En bij vrijspraak, sepot of ontslag van rechtsvervolging krijgt u bovendien alle kosten van rechtsbijstand vergoed door de Staat. Wij kunnen dan voor u een verzoek indienen.